Czy zwykła pietruszka jest szkodliwa lub toksyczna? Dowiedz się prawdy!

Pietruszka, zarówno natka, jak i korzeń jest uwielbiana przez nas w kuchni. Ale czy jest zdrowa? Na początku roku gruchnęła wiadomość, że pietruszka jest szkodliwa dla naszego zdrowia. Wyjaśniałam wątpliwości w porannym programie „Pytanie na śniadanie” prowadzonym przez Małgorzatę Tomaszewską i Olka Sikorę.

Ogród botaniczny w Hamburgu co roku ogłasza najbardziej toksyczne rośliny z tych popularnych w naszym otoczeniu. W tym roku „królową trujących roślin” została pietruszka. Botanische Sondergarten Wandsbek to ogród botaniczny, który znajduje się w Hamburgu. Instytucja od 2004 przeprowadza ranking najbardziej trujących roślin roku. W 2022 roku był to ziemniak. W 2023 roku ogłoszono:

• 1. miejsce: pietruszka (Petroselinum crispum),
• 2. miejsce: oleander (Oleander nerium),
• 3. miejsce: mak polny (Papaver rhoeas),
• 4. miejsce ex aequo: tulipan (Tulipa) i sumak octowiec (Rhus typhina).

Czy zwykła pietruszka jest naprawdę taka toksyczna?

O toksyczności warzywa opowiadałam w "Pytanie na śniadanie" z Magdą Czyryndą Kolędą - dietetykiem. Chodzi o korzeń, a może o liście? Toksyczność pietruszki jest znana od lat. Trujące w pietruszce są dla nas tylko i wyłącznie nasiona pietruszki i to dopiero pojawiające się na kwiatostanach w drugim roku wzrostu rośliny. Nasiona zawierają olejek pietruszkowy, w którym znajduje się organiczny związek aromatyczny - APIOL. Działa on negatywnie na włókna mięśni gładkich pęcherza moczowego, jelit oraz macicy.

Czy natka pietruszki jest dla nas szkodliwa?

Spożywanie nasion ma szczególnie negatywne skutki dla kobiet w ciąży. Olejek wywołuje skurcze macicy i może doprowadzić do przedwczesnego poronienia. Ale nie jest to coś odkrywczego i szczerze mówiąc dziwię się Hamburgowi. Nasiona pietruszki zalecano kobietom jako przepis na niechcianą ciążę w całej Europie w czasach średniowiecza, a nawet wcześniej. Pietruszka ma naprawdę setki zalet i jedną małą wadę. Więc nie demonizowałabym jej.

Pietruszka ma dobroczynne właściwości

Pietruszka uprawiana jest od tak wielu wieków, że trudno ustalić jej dokładne pochodzenie, tym bardziej, że większość gatunków pietruszki przypomina wyglądem swych przodków.

Botaniczna nazwa petroselinum pochodzi od greckiego słowa petro oznaczającego kamień – a to dlatego że roślinę tą znaleziono na skalistych zboczach w Grecji. Grecy nie wykorzystywali pietruszki w celach kulinarnych, za to była ona symbolem pamięci i śmierci, używana jako zioło pogrzebowe.

Jesteśmy przyzwyczajeni do pietruszki o zielonym kolorze liści, a ciekawostką jest to że istnieje odmiana pietruszki o czerwonych liściach z dużą ilością beta karotenu.

Z pietruszki wytwarza się olej pietruszkowy, który wykorzystywany jest zarówno jako produkt spożywczy jak i kosmetyczny. Olej pietruszkowy działa regenerująco na skórę, pomaga usuwać rozstępy, przebarwienia i blizny.

Jakie są zalety i właściwości pietruszki

Pietruszka jest bogata w witaminę C, witaminę A, witaminę E, witaminę K i witaminy z grupy B. Oprócz tego jest źródłem kwasu foliowego, luteiny, wapnia, żelaza, potasu, manganu, cynku i selenu. Szczególnie ten kwas foliowy i żelazo idą w parze z ciążą. Zdarza się bowiem, że panie w ciąży cierpią na niedobory żelaza w związku z tworzeniem się drugiego krwioobiegu w ich organizmie. I wtedy z pomocą przychodzi nam pietruszka. Ilość żelaza w niej zawarta sprawia, że jej regularne spożycie może nam dostarczyć naprawdę spore ilości tego pierwiastka. Do tego obecność kwasu foliowego niezwykle korzystnie wpływa na rozwój płodu. Właściwie nic, tylko jeść. A żeby zjeść nasiona – trzeba się naprawdę bardzo postarać. Już dużo bardziej toksycznym warzywem bywa ziemniak.

Czy ziemniaki są dla nas szkodliwe?

Solanina jest substancją toksyczną. Wykrywa się ją nie tylko w zielonych ziemniakach, lecz także w niedojrzałych pomidorach i papryce. Warzywa naturalnie wytwarzają ją w niedużych ilościach. Wzrost stężenia solaniny w warzywach sprawia, że stają się one szkodliwe dla zdrowia. Stężenie solaniny w ziemniaku zależy zwykle od jego odmiany, rozmiarów (w mniejszych jest jej zwykle więcej), a także stopnia dojrzałości (więcej jej w niedojrzałych, niż w dojrzałych okazach). W ziemniaku trujące substancje gromadzą się też one w określonych miejscach - najwięcej ich w skórce i bezpośrednio pod jej powierzchnią, a także w okolicy oczek i w samych kiełkach. Prawdopodobieństwo zatrucia solaniną rośnie wiosną, gdy nieprawidłowo przechowywane ziemniaki zaczynają kiełkować.

Co nam grozi przy zatruciu solaniną z ziemniaka?

Z uwagi na niską masę ciała, najbardziej na zatrucie solaniną narażone są dzieci. Objawy zatrucia solaniną to najczęściej: biegunka, obfite pocenie się, ból głowy, ból brzucha, nudności oraz wymioty. Dolegliwości pojawiają się od czterech do 14 godzin po spożyciu ziemniaków i zwykle ustępują po upływie doby.

Jak są dla nas szkodliwe rośliny?

Oleander to roślina uprawiana u nas w donicach. Zjedzenie zbyt dużych ilość powoduje wymioty i biegunkę oraz zaburzenia pracy serca. Trujące działanie oleandra może być nawet śmiertelne. Ale warto pamiętać, że przez wieki oleander był też rośliną leczniczą. Jeszcze przed II wojną światową oleander był skutecznym lekarstwem przy leczeniu arytmii serca. I znów jak z większością roślin – to co w małych dawkach leczy, w większych szkodzi.

Czy warto jeść pietruszkę i czy pietruszka jest szkodliwa?

Pietruszka zdecydowanie powinna gościć na naszych stołach przez cały rok. Ja tutaj przygotowałam dla naszych widzów pesto z pietruszki. To proste danie może zastąpić kupne pesto z bazylii. Wystarczy pęczek pietruszki zblendować z dowolnymi orzechami czy nasionami np. słonecznikiem lub orzechami włoskimi. Dodać soli, ząbek czosnku i dobrą oliwę, a powstanie doskonałe smarowidło na śniadanie.

Tutaj mamy świeżutki chleb. Warto go podawać z oliwą pietruszkową. Wystarczy zblendować oliwę z oliwek z ½ pęczka pietruszki, żeby mieć smakową oliwę genialną do sosów, zup lub polewania pieczywa.

A tutaj mamy kaszotto z gruszką i pietruszką. Dostarczy sporej porcji żelaza. Ma też w sobie potas i magnez, a do tego sporo błonnika. To informacja dla tych, co są na diecie.

Jedzmy zatem pietruszkę na zdrowie, bo nie jest trująca!

Chcesz obejrzeć całe moje wystąpienie eksperckie w „Pytaniu na Śniadanie”? Oto link do toksycznej pietruszki.