Warzywa górą, czyli jak wydać książkę kucharska

3 tygodnie, a dokładnie 15 roboczych dni tyle czasu potrzebowałam, żeby zaplanować, wymyślić i oczywiście jak wydać książkę kucharską, a dokładnie roślinną. I o tym właśnie będzie ten wpis:

Jak wydać książkę kucharską – baza

Zaczęło się od telefonu z wydawnictwa Burda, że mam zielone światło na projekt. A potem… panika, panika, panika. Czasu było mało. Ale przecież to książka z przepisami, które uwielbiam. To musi się udać. W końcu to moje najlepsze przepisy wegetariańskie i wegańskie. To coś, co gotuję w domu każdego dnia!

Zaczęłam kompletować przepisy

A dokładniej siadałam do komputera, żeby je wybrać, posortować, porozdzielać. Przecież nie chodziło o to, żeby do książki włożyć wszystkie przepisy, a jedynie te, które przydadzą się moim potencjalnym czytelnikom. Jeśli jesteście na etapie: chciałbym wydać książkę kulinarną, ale nie wiem jak, to jest to właśnie dobry moment na układanie sobie wszystkiego w głowie.

O czym wydać książkę kucharską?

Wybierzcie jedną z koncepcji i starajcie się jej trzymać kompletując przepisy, choćby i w wyobraźni. O czym wydać książkę kucharską?

• śniadania,
• romantyczne kolacje,
• obiady,
• ciasta,
• przekąski,
• bowle (miski z kolorowym jedzeniem – naprawdę smaczne)
• koktajle (alkoholowe lub zdrowe – raczej nie da się tutaj pogodzić obu tych kategorii)
• kuchnia raw,
• dieta paleo,
• dieta wegetariańska,
• kuchni dla wegan,
• dieta bezglutenowa,
• dieta bezlaktozowa,
• kiszonki i fermentacja,
• chleb i zdrowe pieczywo,
• przekąski,
• grill,
• dania z… (warzyw, kurczaka, indyka, zbóż, makaronu),
• dieta fit,
• dieta odchudzająca,
• dieta dla joginów,
• kuchnia dla biegaczy.

Uffff… to tylko przykłady. Znajdźcie waszą niszę.

Wydanie każdej książki zaczyna się od koncepcji

Oto założenia do książki kucharskiej (szczególnie przydatne, gdy się je wysyła do wydawcy, by przekonać go i wspólnie wydać książkę w Polsce).

100 przepisów kuchni roślinnej (zarówno wegetariańskiej jak i wegańskiej). Ostatecznie są tylko wegańskie. Jak wiadomo… projekty ulegają zmianom.

Na polskim rynku dotąd nie pojawiła się książka opowiadająca o kuchni roślinnej w sposób prosty, od podstaw, kompletna baza. Warzywa górą! – to ma być przełomowa książka w kuchni polskiej, która przekona kobiety, że dieta roślinna nie jest ideologiczna, a jest pysznym i zdrowym jedzeniem. To mają być przepisy, które można serwować na co dzień. Nadal zastanawiacie się i zdajecie sobie pytanie: jak wydać książkę kulinarną? Ok, przecież to tylko pomysł. Co dalej?

Dotąd na rynku pojawiły się tylko zaawansowane przepisy zaawansowanych blogerów. Brakuje tego od czego zacząć, jak zrobić roślinne mleko, jak zaskoczyć rodzinę i gości.

Warzywa górą!  – to ma być książka dla NIE wegetarian, tylko dla osób ciekawych nowej mody na kuchnię roślinną, dlatego nie będziemy tutaj epatować słowem wegetarianizm czy weganizm, nie będzie podtekstów ideologicznych czy etycznych, a jedynie dobra kuchnia roślinna w pięknym wydaniu.

Książka ma być praktyczna, przepisy proste, bez drogich składników. Chciałam pokazać kuchnię sezonową i lokalną – bo jest ona trendy.

Jak wydać książkę kucharską – zapytania ofertowe

Wysłałam zapytania do wydawnictw. Tak się robi w przypadku przetargów, wielkich inwestycji, no i w przypadku książek też warto to zrobić. W końcu to nasza własność intelektualna, choćby i kulinarna. No tak, przecież od czegoś trzeba zacząć. W tym wypadku wystarczyła koncepcja. Większość wydawnictw książkowych w Polsce na stronie www ma podany kontakt do redakcji lub kontakt dla autorów książek lub kontakt dla potencjalnych autorów lub po prostu odpowiada na pytanie jak wydać książkę kucharską. Wybierzcie 3-5, nie więcej. Po co zaśmiecać skrzynki mailowe wydawnictwom, które książek kulinarnych nie wydają. To będzie dla nich tylko spam. Do tych, którzy jednak są naprawdę ważni – wystarczy tam wysłać:

• swoją koncepcję książki,
• jeśli macie próbki własnych zdjęć i przepisów, to warto kilka dołączyć dla próbki,
• szacunkowe koszty – jeśli takie przewidujemy i mamy rozeznanie, ile mogłoby to kosztować,
• kilka słów o nas (nazwisko, nazwa ewentualnego bloga, oglądalność na FB czy Instagramie, dlaczego interesujecie się kuchnią i skąd pomysł, żeby taką książkę zrobić).

Na tym etapie to wystarczy. Następnie warto poczekać z miesiąc – wydawnictwa w Polsce nie spieszą się z odpowiedziami i spróbować zadzwonić – na jakim etapie jest decyzja o waszej książce, czy mail dotarł, czy kogoś ta książka interesuje.

Kiedy już obdzwoniliśmy wszystkich i znaleźliśmy tych, którzy nas chcą to… Gratulacje. Gra się zaczyna. No i praca ciężka.

Podpisywanie umowy na wydanie książki

Po magicznym telefonie, ustaleniu budżetu i możliwości wydawnictwa oraz mojego czasu można przejść do… warunków umowy. To najtrudniejszy motyw i najbardziej stresujący dla obu stron. W końcu ważny jest każdy kruczek prawny. Dlatego jeśli tylko was stać, weźcie prawnika, który zna się na prawie autorskim. Nie czytajcie umów sami. To mija się z celem. Zawsze jest coś napisane drobnym drukiem. Na co należy zwrócić uwagę:

• kto i jak długo ma prawa autorskie do waszej książki kucharskiej (obecnie w Polsce wydawnictwo standardowo ma do tego 5 lat prawa)
• czy dostaniecie wynagrodzenie (zaliczkę) na poczet zrobienia-ugotowania waszej książki czy musicie wydać na to własne pieniądze
• czy zaliczka będzie, jak sama nazwa wskazuje odliczona od waszych przyszłych dochodów z książki kucharskiej czy jest bezzwrotna
• czy i kiedy dostajecie honorarium, czyli konkretną kasę za napisanie waszej książki?
• czy i jaki dostaniecie procent od sprzedanych egzemplarzy waszej książki (tutaj pamiętajcie, że nie są to duże sumy, ale jednak jakieś są) Jak to obliczyć? Książka przykładowo warta 40 zł na okładce to tylko kwota “z kosmosu”. Normalnie 50% ceny książki zabiera Empik lub inny dystrybutor, wiec wydawnictwu zostaje drugie 50%. I wasze wynagrodzenie na umowie w procentach – to właśnie jest liczone dopiero od tej połowy. Czyli jak macie na umowie 10 %, to jest to 10% od 20 zł, a nie od 40 zł, jak mogłoby się komuś wydawać, czyli 2 zł!!! Wydawnictwo ma nie lepiej, bo ze  swojej połowy musi zapłacić za papier i druk książki. Więc zostaje im jakieś 25 procent z 20 zł, czyli 5 zł! A utrzymanie na etacie redaktorów, grafika i korekty kosztuje.
• czy dostaniecie procent od wydań e-bookowych, audiobookowych, tłumaczeń za granica itp.
• czy wydawca ma i czy musi mieć prawo do pierwokupu waszej następnej książki. A może jednak nie?
• Ile dostaniecie egzemplarzy do własnej promocji, a nie tylko na półkę do postawienia na chwałę potomnym?
• Jak i gdzie wydawnictwo zamierza promować waszą książkę kucharską? Jaki mają budżet?

Jak wydać książkę kucharską – etap dzieła

Ok, umowa podpisana. Znam budżet na książkę. Mogę działać.

Spośród 3 wybrałam 1 ekipę: fotograf + stylistka i zaczęliśmy działać. Gotowaliśmy w Burda Food Center we Wrocławiu. Można je po prostu wynająć lub kupić miejsce na warsztatach. Tym razem posłużyło mi za świetne miejsce do ugotowania 100 dań kuchni roślinnej.

W całym dziele pomagały mi redaktorki z magazynu “Slowly Veggie” Marlena Stremler i Pamela Cichoń. O oprawę dietetyczną i konsultacje wszelakie z dziedziny żywienie dbała Mirela Batog, nasz diet coach. A swoje 3 grosze w każde słowo wsadziła korektorka Magda Orłowska-Lempkowska. Było super.  Szymon Szumowski, grafik nad grafiki i art director dzieła – posklejał te wszystkie zdjęcia, teksty i przepisy w jedną całość. Zdjęcia rodzinne wykonała dla nas Dominika Hull – w atmosferze zen i pełnego profesjonalizmu.

Gotowaliśmy średnio 8 potraw dziennie. Wiadomo, raz 10 raz 5, ale 8 to tak zwykle wychodziło. Wcale nie jakoś długo. Najwięcej czasu zajmowało zrobienie zdjęć i stylizacja wszystkiego.

Kiedy skończyliśmy – powstał nawet filmik. Było niezwykle smacznie i pouczająco.

Jak ugotować i wydać książkę kulinarną w Polsce?

Wystarczy mieć naprawdę sprawdzone przepisy, które samemu umie się wykonać i sprawdzoną, zgraną ekipę wspaniałych ludzi. To oni są siłą napędową każdego projektu. Wspólnie można tworzyć i działać we właściwy sposób.

A z za kulisowych informacji – okazuje się, że podczas wydawania książki kucharskiej, czyli jej gotowania wszyscy i tak chodzą głodni. Bo porcje przecież nie robi się jak dla wojska, tylko tak, żeby pięknie wyglądały na zdjęciach. Ludzi do wyżywienia na planie jest sporo, a na przykład faszerowanych pomidorków np. tylko 4.

Niech was więc nie zwiedzie wizja obżarstwa przy takim projekcie. Będziecie wracać do domu głodni, ale szczęśliwi. Bo przecież kuchnia wegańska to naprawdę ważna sprawa, także zdrowotna.